Vướng quy hoạch treo, người dân lén lút mua đất xây nhà

Quy hoạch đô thị có vấn đề, nhiều dự án quy hoạch “treo” 10-20 năm, thậm chí 25 năm đã khiến tình trạng xây dựng không phép, sai phép diễn ra phổ biến tại Tp.HCM.

Gia tăng vi phạm

Chánh thanh tra Sở Xây dựng Tp.HCM Lý Thanh Long cho biết, trong 7 tháng đầu năm 2017, 24.449 công trình đang xây dựng đã được Thanh tra Sở đã kiểm tra. Thanh tra Sở đã phát hiện 1.925 trường hợp vi phạm, tăng 12,6% (216 trường hợp) so với cùng kỳ năm 2016. Trong đó, 957 trường hợp xây dựng không phép (chiếm 49,7%), chủ yếu tại quận 9, quận 12, huyện Bình Chánh, huyện Củ Chi, huyện Cần Giờ. Số trường hợp xây dựng sai phép là 599 trường hợp, trong đó sai phép trong dự án quy hoạch chi tiết 1/500 có 195 trường hợp, dẫn đầu là huyện Hóc Môn, tiếp theo là quận 9, quận 7…

Về vấn đề này, Phó chủ tịch UBND quận 9 Hoàng Minh Tuấn Anh cho biết, số trường hợp xây dựng không phép, sai phép gia tăng là do quận 9 rộng, nhiều dân nhập cư, đặc biệt là có nhiều lao động khi Dự án Khu công nghệ cao đi vào hoạt động. Bên cạnh đó, quận còn có một số dự án “treo” như Dự án Trung tâm hành chính quận đã được quy hoạch gần 20 năm, trên diện tích 56ha, người dân không được cấp phép xây nhà mới...

“Người nhập cư chiếm đến 50% trường hợp vi phạm xây dựng, còn lại là những hộ nghèo tại khu vực quy hoạch quá lâu muốn giải quyết nhu cầu cấp thiết về nhà ở đã bỏ ra 200-300 triệu mua đất bằng giấy viết tay. Để xử lý dứt điểm 63 trường hợp bằng biện pháp cưỡng chế, trong tháng 8 và tháng 9, quận 9 sẽ thành lập Tổ công tác liên ngành để làm việc với 3 phường có số vụ vi phạm trật tự xây dựng nhiều nhất là Long Trường, Long Phước, Trường Thạnh”, ông Tuấn Anh cho biết thêm.

Tình trạng vi phạm xây dựng gia tăng tại Tp.HCM

Đại diện UBND huyện Bình Chánh lại cho hay, trong khi nhu cầu đất xây nhà ở, khu công nghiệp, cơ sở sản xuất rất lớn, huyện lại có nhiều dự án treo đến 20 năm. Đây cũng là địa bàn có nhiều lao động nhập cư, nên nhu cầu xây nhà ở tăng, buộc người dân phải mua đất bằng giấy tay rồi lén xây nhà.

Theo ông Nguyễn Việt Dũng, Phó chủ tịch UBND huyện Củ Chi, huyện đã xảy ra 209 trường hợp vi phạm trật tự xây dựng trong cơn sốt đất nền vừa qua, tăng 139 trường hợp so với cùng kỳ năm 2016, chủ yếu tại 5 xã thuộc quy hoạch Khu đô thị Tây Bắc Củ Chi, trong đó có 144 trường hợp thuộc quy hoạch công viên cây xanh “treo” hơn 10 năm.

Loay hoay trong công tác quản lý quy hoạch

Theo nhận định của ông Trần Vĩnh Tuyến, Phó chủ tịch UBND Tp.HCM, quy hoạch đô thị tại thành phố cần tính toán lại do đang có vấn đề. Nếu làm quy hoạch trong khi không xác định được cơ cấu kinh tế thì sẽ dẫn đến vi phạm xây dựng. Cùng với đó, phải đẩy nhanh tiến độ thực hiện các quy hoạch.

Để khắc phục tình trạng xây dựng sai phép, không phép, UBND thành phố chủ trương lập tổ công tác cấp phép đầu tư cơ chế một cửa. Các quận, huyện nhanh chóng lập quy trình, quy chuẩn chung trong việc quản lý, xử lý công trình sai phép theo địa bàn để kiểm soát. Với việc xây nhà ở riêng lẻ, các quận, huyện phải lập xong dịch vụ cấp phép xây dựng trực tuyến chậm nhất vào cuối tháng 10/2017.

Ông Nguyễn Thanh Toàn, Phó giám đốc Sở QH-KT Tp.HCM cho biết, việc các quận, huyện lập quy hoạch chi tiết 1/500 để làm căn cứ cấp phép xây dựng là lãng phí và không hiệu quả. Khi ban hành Luật Xây dựng năm 2014, thành phố đã lập quy chế quản lý quy hoạch kiến trúc chung đô thị. Để làm cơ sở cấp phép xây dựng, các quận huyện không cần phải lập quy hoạch chi tiết 1/500 mà nên vận dụng quy chế này.

Theo Giám đốc Sở Xây dựng Tp.HCM Trần Trọng Tuấn, từ nay đến cuối năm 2017, Sở sẽ tập trung xử lý triệt để các quyết định xử lý hành chính đã ban hành, đặc biệt là các vụ vi phạm nghiêm trọng như Dự án Thảo Điền Sapphire và các công trình cao tầng xây dựng sai phép, chuyển công năng, nhất quyết không cho tồn tại.